Game AAA (Triple A) là thuật ngữ đề cập tới những tựa game có chất lượng cao, ngân sách đầu tư lớn và được phát triển bởi studio nổi tiếng. Tại cộng đồng game thủ, AAA là thước đo cao nhất để đánh giá một tựa game cả về quy mô sản xuất, gameplay và cốt truyện. Các ví dụ tiêu biểu về game tầm cỡ AAA kể đến như Assassin Creed, GTA, Black Myth Wukong…
Tại thị trường crypto, tiêu chuẩn AAA là một chủ đề gây tranh cãi, khi đã có những dự án Game Web3 giới thiệu họ như một tựa game AAA. Tuy nhiên, chất lượng nội dung và gameplay của những dự án này có nhiều người đánh giá rằng “thua xa" so với những trò chơi AAA truyền thống.
Tìm hiểu thêm: Web3 Game là gì? Sự kết hợp của Game Crypto và AI
Tiêu chí của một tựa game triple-A truyền thống
Kể từ khi thuật ngữ AAA xuất hiện trong ngành công nghiệp game từ thập niên 1990, thước đo để đánh giá của AAA vẫn chưa rõ ràng và đồng nhất. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia tại ngành công nghiệp game, một tựa game đạt AAA sẽ có đầy đủ ba tiêu chí sau:
Ngân sách hàng chục triệu USD
Tiêu chí đầu tiên của một tựa game AAA là ngân sách chi tiêu cao. Đa phần các tựa game AAA không công bố chi tiết ngân sách phát triển, nhưng theo Shuhei Yoshida - người đứng sau PlayStation, cho rằng ngân sách mà các tựa game AAA luôn dao động ở mức 20 - 50 triệu USD, một con số cao gấp 20 lần thông thường.
Số tiền chi tiêu hiển nhiên được sử dụng cho nhiều khía cạnh khác nhau, từ gameplay, cốt truyện nội dung, cho tới chi phí marketing, tiền bản quyền… Thậm chí, theo Rich Hilleman - giám đốc của hãng sản xuất game nổi tiếng EA, một vài dự án game AAA chỉ đầu tư chi phí marketing gấp 3 lần vào nội dung gameplay. Vì vậy, người đọc có thể nhận ra rằng các game AAA có độ phủ sóng rất lớn trên khắp Internet.
Lấy ví dụ về hai dự án game AAA đình đám, FIFA và Black Myth Wukong:
Đội ngũ phát triển chất lượng
Các tựa game AAA yêu cầu một ngân sách khổng lồ, chi tiêu cho hàng loạt khía cạnh và danh mục. Do đó, để quản lý tốt và tối ưu vốn, một tựa game AAA luôn cần những nhà phát triển, studio có nguồn nhân lực lớn và chất lượng.
Việc này giải thích tại sao những tựa game AAA thường đến từ các studio nổi tiếng với bề dày kinh nghiệm. Điển hình như:
Chất lượng gameplay cao
Tiêu chí cuối cùng của một tựa game AAA là chất lượng gameplay cao, từ yếu tố ánh sáng, âm thanh cho tới cốt truyện nội dung. Và để sở hữu đồ hoạ rõ nét, âm thanh rõ ràng… các studio phát triển game AAA phải ứng dụng nhiều loại hình công nghệ cao với chi phí đắt đỏ.
Ví dụ về FIFA, vào năm 2012 tựa game đã áp dụng loại công nghệ HyperMotion, cho phép những cầu thủ chuyển động trong game hành động giống hệt với những cầu thủ ngoài đời thật. Mặc dù EA không công bố cụ thể chi phí cho công nghệ này, nhưng một số người cho rằng công nghệ này có thể tiêu tốn hàng triệu USD.
Ngoài Motion Capture (mô phỏng chuyển động) cũng được đa phần tựa game AAA sử dụng, một số công nghệ cao khác được áp dụng như:
Đối với các studio nhỏ hoặc tầm trung, họ vẫn có khả năng tiếp cận tới những loại hình công nghệ này với chi phí khoảng vài ngàn tới vài trăm ngàn USD. Tuy nhiên, tại những dự án game AAA, khía cạnh “gameplay" được đầu tư tới 30% - 50% ngân sách, tương đương từ hàng triệu cho tới chục triệu USD. Từ đó, gameplay của AAA luôn tạo được cảm giác chân thật cho người chơi.
Với 3 tiêu chí trên, một số tựa game dù được đánh giá cao nhưng chỉ đạt đủ ⅔ điều kiện. Theo đó, cộng đồng game thủ vẫn có những tên gọi để phân loại những tựa game này, bao gồm:
Liệu thị trường crypto sẽ xuất hiện tựa game AAA?
Như đã đề cập ở trên, một tựa game AAA đầu tiên cần có ngân sách lớn, số tiền gọi vốn từ 20 triệu USD trở lên. Số tiền này đối với các dự án Game Web3 tương đối “phổ biến". Theo CryptoRank, hơn 200 dự án đã hoàn toàn tất số tiền gọi vốn trên 20 triệu USD.
Số tiền này đủ để tạo nên một dự án có thể phát triển gameplay tốt hơn và tối ưu hóa trải nghiệm của người chơi. Tuy nhiên, đa phần cộng đồng crypto và thậm chí một số Founder của những dự án game như Dan Wu… đều cho rằng, chưa có dự án game đủ tầm AAA do yếu tố gameplay “bình thường”.
Vậy lý do tại sao những dự án game Web3 gọi vốn khủng nhưng không có gameplay chỉn chu?
Trong một buổi thảo luận trên X ngày 11/9/2024 của Binance Labs, Co-Founder của Xterio - Michael Tong đưa ra nhận xét rằng các game Web3 đi theo con đường AAA không đáp ứng tiêu chí gameplay bởi không có đủ thời gian phát triển.
Một tựa game trong Web3 thành công thường phải ra mắt đúng thời điểm xu hướng trong thị trường. Tuy nhiên game AAA lạt mất nhiều thời gian phát triển, con số này tính bằng năm. Black Myth Wukong mất 8 năm phát triển, nhưng một chu kỳ của thị trường crypto chỉ kéo dài 4 - 6 năm. Đồng nghĩa việc phát triển một tựa game AAA chỉn chu khiến đội ngũ bỏ lỡ một chu kỳ.
Mable Jiang - CRO của StepN, cũng đồng tình với ý kiến của Michael. Cô còn nhận định thêm game trên Web3 tập trung nhiều vào khía cạnh tài chính. Dẫn tới việc số lượng người nhất thời tham gia game trên Web3 rất cao vì kiếm lợi nhuận, nhưng duy trì lượng người chơi lâu dài là điều khó khăn.
Với những tựa game có “nền kinh tế" ổn định như Axie Infinity, lượng người cũng sẽ có dấu hiệu giảm dần bởi khía cạnh gameplay không đủ hấp dẫn. Họ bắt đầu đòi hỏi những tựa game có tính trải nghiệm cao, phức tạp tương tự như các game AAA truyền thống, thay vì mô hình game đơn giản.
Ngoài những ý kiến trái chiều về game AAA trên thị trường crypto, các thông số vào năm 2023 - 2024 lại cho thấy dấu hiệu tích cực cho ngành game trên blockchain. Đặc biệt là khả năng xuất hiện một tựa game AAA.
Cụ thể, trong bài báo cáo blockchain gaming của Coin98 Insights và Xangle, ngách blockchain gaming đang có mức độ tăng trưởng rất tốt, từ 748 triệu USD lên 7.4 tỷ USD chỉ trong 5 năm. Theo đó, một chu kỳ của game sẽ dần hình thành, bắt đầu từ những tựa game đơn giản trên PC, chuyển dần sang điện thoại. Sau đó là những dự án game hướng tới việc đảm bảo chiều sâu gameplay, áp dụng công nghệ cao để giữ chân game thủ.
Đọc thêm: Báo cáo Blockchain Gaming: Tầm nhìn và các yếu tố thành công.
Và ở thời điểm hiện tại, cộng đồng crypto bắt đầu mong đợi một dự án game AAA chất lượng, đồ hoạ đẹp đổ bộ Web3. Dưới đây là một số dự án giới thiệu họ là sản phẩm game AAA tại Web3 và chưa ra mắt phiên bản chính thức:
Illuvium: Tựa game thể loại RPG 3D và đã thành công gọi vốn 32 triệu USD từ năm 2021 cho tới 2024. Hiện tại, dự án đã ra mắt phiên bản Beta, cho phép người chơi có thể trải nghiệm trước sản phẩm.
Shrapnel: Tựa game bắn súng và đã huy động thành công 37.5 triệu USD sau 3 vòng gọi vốn. Hiện tại, cộng đồng crypto vẫn đang mong chờ dự án ra mắt phiên bản thử nghiệm.
Đọc thêm: Top 10 dự án Game Crypto nổi bật năm nay.